Ngày 06/6: Thánh Nô-bet-tô – Giám mục (1085-1134)

1. Ghi nhận lịch sử – Phụng Vụ

Thánh Norbert được Đức Giáo Hoàng Honorius II bổ nhiệm làm Tổng giám mục Magdebourg, nước Đức, năm 1126, và qua đời tại thành phố giáo phận ngày 6 tháng 6 năm 1134. Lễ nhớ ngài được đưa vào lịch Giáo triều Rôma năm 1620. Lễ này đề cao ngài là nhà cải cách kiệt xuất, đã đóng góp nhiều công sức vào cuộc canh tân Hội thánh ở thế kỷ XII, đặc biệt phục hồi phẩm chất chức vụ linh mục và trở nên vị Tông Đồ hoạt động cho công cuộc cải cách Grégoire.

Robert de Gennep sinh khoảng năm 1085 thuộc dòng dõi quí tộc Gennep, tại Xanten, là một thành phố nhỏ vùng Rhénane, gần Cologne. Ngài được vào cung phục vụ Đức Tổng giám mục Frédéric I vùng Cologne, sống một đời thế tục tại đó, rồi ngài được làm tuyên úy nhà nguyện của hoàng đế Henri V. Năm 31 tuổi, ngài được hoàng đế phái dự hội nghị Ratisbonne. Ngài cùng đi với hoàng đế đến Rôma để nhận bổng lộc của Hội thánh.

Nhân gặp một trận mưa bão đầy khiếp hãi, ngài đã ăn năn sám hối. Nhưng sự sám hối đó cũng là hoa quả của lòng chính trực trước các sự lạm dụng của hoàng đế. Viện phụ Biển Đức ở Siegbourg cũng hỗ trợ ngài trong việc hoán cải này. Năm 1115 ngài được Tổng giám mục Cologne phong chức linh mục, và tình nguyện đi đây đi đó hầu thuyết giảng về công cuộc cải cách Grégoire. Chính lúc ấy, giám mục thành Laon, là Barthélémy de Joux, trao cho ngài đảm trách tu viện các kinh sĩ triều, sống theo tu luật của thánh Augustin. Tại đây, ngài thành lập một Dòng mới – Dòng Prémontrés gần Laon. Đó là ngày lễ Giáng Sinh năm 1121.

Dù liên hệ mật thiết với thánh Bênađô, Dòng của ngài vẫn ít chịu ảnh hưởng tinh thần của các tu sĩ Xi-tô, nhưng lại chịu ảnh hưởng lối sống tu sĩ Biển Đức đang có ở Siebourg và lối sống ẩn tu của Ludolphe, người đồng hương của ngài, rất được ca tụng vào đầu thế kỷ XII.

Khi đến dự hội nghị của các vương quốc Kitô giáo, Norbert ngang qua Magdebourg. Nơi đây, dân chúng đang bất hòa về việc chọn Tổng giám mục, nên họ nhất trí bầu ngài. Ngài qua đời trong giáo phận của mình, sau khi đã gặp rất nhiều trở ngại trong công cuộc cải cách mà ngài muốn đem lại cho nước Đức.

2. Thông điệp và tính thời sự

Lời nguyện trong ngày lễ đề cao tinh thần cầu nguyện và lòng nhiệt thành của thánh Norbert, người mà Chúa ban cho Hội thánh để trở nên một vị “mục tử chân chính”. Chính trong giáo phận Magdebourg là pháo đài tiền tuyến của các nước Kitô giáo hướng về phía Đông mà thánh giám mục đã đóng một vai trò quyết định cho Giáo hội Đức. Sau đó, cũng nhờ các anh em tu sĩ truyền giáo Prémontrés, mà ngài đã rao giảng Tin Mừng trên đất ngoại giáo, cho đến bên kia bờ sông Elbe.

Norbert đã trao dự án canh tân hàng giáo sĩ cho Đức Giáo Hoàng Gelase II, khi ngài được gặp ở Provence. Tại Reims, theo lời đề nghị của Đức Tân Giáo Hoàng Calliste II, ngài quảng đại chấp nhận sẵn sàng phục vụ giám mục thành Laon để thực hiện cuộc cải cách Grégoire. Từ đó, ngài hăng say hoạt động để thu hồi tài sản của Hội thánh đã bị các lãnh chúa chiếm đoạt, và hơn nữa để giúp hàng giáo sĩ biết quí trọng việc định cư và sự độc thân. Ngài quan tâm đặc biệt đến sự thánh thiện của các linh mục. Ngài nói: “Ôi linh mục, người không thuộc về mình, bởi vì người là đầy tớ và thừa tác viên của Đức Kitô.”

Với Phản Giáo Hoàng Anaclet II, thánh Norbert cùng với mọi thành viên Dòng mình tuyên bố ủng hộ Tân Giáo Hoàng Innocent II, giống như ngày xưa, thánh Bênađô cũng bênh vực Hội thánh và Giáo Hoàng nhân danh Đan viện Clairvaux và Phêrô khả kính cũng thế, nhân danh Đan viện Cluny.

Theo tu luật Dòng thánh Augustin, Norbert đã thành công cách tài tình khi kết hợp lối sống đan sĩ chiêm niệm với đời sống hoạt động Tông Đồ. “Người chiêm ngắm và năng suy niệm những mầu nhiệm của Thiên Chúa, rồi can đảm truyền đạt những mầu nhiệm ấy” (Bài đọc – Kinh sách). Nghệ thuật ảnh tượng thường minh họa ngài, tay cầm mặt nhật: để nhấn mạnh rằng ngài rất coi trọng bí tích Thánh Thể. Ngài xứng đáng là Tông Đồ bênh vực sự hiện diện của Chúa Giêsu ngự trong hình bánh và ruợu, khi mạnh mẽ chống lại lạc giáo của Bérenger de Tours (+1088), chỉ nhận bánh, rượu là hình ảnh tượng trưng cho Mình và Máu Thánh của Đức Kitô trong bí tích Thánh Thể mà thôi.

Enzo Lodi